بررسی دلایل اضطراب در خردسالان / الناز تقدیری

به گزارش فرا اقتصاد بین الملل، باتوجه به اهمیت موضوع اضطراب در تمامی سنین و بالابودن سطح اضطراب عمومی در جامعه ناگزیر به بررسی ابعاد مختلف این مشکل عمومی هستیم.یکی از سنینی که اضطراب در ان شایع هست سنین خردسالی است که بنده باتوجه به تجربه چندین ساله در حوزه کودکان و خردسالان  که از طریق مدیریت مهد کودک به دست اوردم به اهمیت این موضوع واقف هستم. اصولا منظور از خردسالی سن بین ۳تا۶سالگی میباشد که از اهمیت بالایی در تربیت فرزندان برخوردار است.دستیابی به حسن ابتکار همراه با غلبه بر احساس گناه است. کودکان در این سن به طور فعال بازی و کار می‌کنند و به طور واقعی احساس رضایت و موفقیت از فعالیت‌های خود می‌کنند. هنگامی که کودکان از حدود انضباط و توانایی تجاوز کرده یا رفتار مطلوب را نمی‌توانند نشان دهند، دچار احساس گناه، ترس و اضطراب می‌شوند. در این سن با توجه به اینکه سن کنجکاوی جنسی در انسان است و حتی اولین رفتار شبه  خود ارضاعی  در این سنین دیده میشود که عمدتا به دلیل کنجکاوی  و شناخت از بدن خود است .. طبق نظر فروید این مرحله را «فالیک» می‌نامند. پسران دچار «عقده ادیپ» شده و تمایل شدیدی نسبت به مادر پیدا می‌کنند و از پدر تنفر دارند و دختران «عقده الکترا» پیدا کرده و عاشق پدر شده و از مادر متنفر هستند. حتی ممکن است حالت تهاجم نسبت به والد همجنس پیدا کنند. معمولاً این احساسات پنهان شده ولی گاهی ابراز می‌شوند. البته کودکان در ارتباط با این افکار خود احساس گناه می‌کنند و همین طور ترس از تلافی کردن والد همجنس دارند. علاوه بر ان  خردسالی زمان بروز و ظهور وجدان است. قضاوت اخلاقی بسیار اولیه است و خوب و بد رفتار را براساس نتیجه نهایی تنبیه و پاداش قضاوت می‌کنند. اگر در قبال رفتار نامناسب تنبیه نشوند آن عمل را به رغم مفهوم آن خوب تلقی می‌کنند. باتوجه به اینکه خردسالی سن بین ۳تا ۶سال در کودکان است این سن مقارن با مهد کودک و کودکستان رفتن کودکان میشود که  کودکان در انجا از مهارت های فراونی برخوردار خواهند شد اما اگر مدیریت صحیح انجام نشود خود باعث ایجاد اضطراب خواهد شد علاوه بر آن باید بگویم که مهد کودک در خردسالی اولین پایه گذار تعلیم و تربیت در کودک است  که نقش بسزایی در اینده کودک دارد تعلیم و تربیت خردسالان موضوعی فراتر از صرفاً نگهداری کودک در زمانی است که والدین کار می کنند. تعلیم و تربیت خردسالان امکانات برابری در اختیار همه کودکان می گذارد تا رشد کنند و بیاموزند. به این دلیل مهم است که کودکان به طور مرتب و منظم در تعلیم و تربیت خردسالان شرکت کنند.

در تعلیم و تربیت خردسالان، بازی جایگاه مهمی دارد. کودک یاد می گیرد که از جمله با کودکان دیگر همکاری کند، برای پیشبرد مهارت زبان کمک دریافت می کند و آمادگی مدرسه رفتن کسب می نماید. علاوه بر انها تغدیه در دوران خردسالی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است که با ان میتوان اضطراب خردسالان را کنترل کرد مطالعات مختلف علمی نشان می دهند که بچه ها در حین غذا خوردن احساسات والدین را کاملا درک می کنند که این موضوع ممکن است تبعاتی داشته باشد. به عنوان مثال نگرانی یا استرس مادر از میزان غذایی که کودک مصرف می کند، کاملاً توسط کودک درک می گردد و در نتیجه همین احساس، عملاً کودک مایل نیست که غذا بخورد. تصور کنید مادری که از وضع غذای کودک خود نگران است، ناخودآگاه نگرانی را منتقل می کند و بعد کودک دست از غذا می کشد. درنتیجه دور باطلی ایجاد می شود که در نهایت منجر به استرس و نگرانی بیشتر مادر و متعاقباً فشار مضاعف بر کودک شود. اصولا باید تلاش کرد که وعده غذا را به اتفاقی خوشایند برای کودک تبدیل کرد. روش های بسیار مهم و کاربردی در این زمینه وجود دارد که والدین و مسولان مهد کودک با اموزش و استفاده از انها بتوانند از راه تغدیه مناسب علاوه بر رشد و نمو همه جانبه کودک باعث کنترل اضطراب کودک شوند.
مورد مهم دیگر که باید به ان پرداخت نحوه تشخیص اضطراب خردسالان است که برخلاف بزرگسالان کودکان اضطراب خود را به زبان نمی اورند و اغلب با رفتار های خاصی نشان میدهند که درصورت نا اگاهی والدین و برخورد نادرست با موضوع  باعث تشدید مشکل میشود ‌اگر این سوال در ذهن شما پیش آمده که آیا فرزند شما اختلال اضطرابی دارد یا خیر ، اولین قدم مشورت با پزشک متخصص اطفال یا ارائه دهنده مراقبت های اولیه کودک است. متخصصان می توانند به ارزیابی شدت اضطراب کمک کنند و یک متخصص بهداشت روان یا کلینیکی را که متخصص در تشخیص و معالجه اضطراب کودکان است، توصیه کنند.

هنگامی که یک متخصص درمان، روانشناس یا روانپزشک پیدا نمودید تا کودک تحت نظر او باشد، احتمالاً این متخصص یک ارزیابی را انجام میدهد که شامل ابزارهای غربالگری و ارزیابی هایی است که به طور خاص برای کودکان طراحی شده است.

پس از دستیابی به تشخیص درست، متخصص در تهیه یک برنامه درمانی که ممکن است شامل روان درمانی، دارو و مداخلات در سبک زندگی باشد، به رفع اضطراب کودک کمک می نماید.
اگر پی بردید که کودک خرسال شما دچار اضطراب  خردسالی است ضمن حفظ خونسردی و مشورت با مشاوران و روانشناسان  بهترین راه حل ها را امتحان کنید و در نهایت به توصیه روانشناس در صورت نیاز به روانپزشک ارجاع داده خواهید شد اما در کنار اینها برای کاهش اضطراب کودکان خردسال توصیه میشود که با کودکان خود فعالیت های ذهنی مانند یوگا را انجام دهید،تنفس صحیح دیافراگمی را اموزش دهید و تمرین کنید، در فضای امن و دوستاته باهم مشغول بازی شوید،کار های هنری مانند کاردستی و نقاشی و سایر کارهای خلاقانه را انجام دهید، درباره افکار و احساساتشان صحبت کنید، اموزش های اعتماد به نفس و عزت نفس را خودتان ببینید و به کودکانتان منتقل کنید وروی مهارت های خودشناسی کودکان کار کنید با استفاده از این راهکار های اولیه می توانید از اضطراب دوره خردسالی جلوگیری نمایید.

به قلم: الناز تقدیری – کارشناس ارشد مشاوره خانواده ، مدیر و موسس مهد کودک