منظر معنوی شهر: تاملی بر نقش مساجد و حسینیه ها در ساخت منظر شهر ایرانی

عنوان مقاله: منظر معنوی شهر: تاملی بر نقش مساجد و حسینیه ها در ساخت منظر شهر ایرانی

نگارنده / نگارندگان: لیلا حیدری

کارشناس ارشد مهندسی معماری، دانشگاه خاتم، تهران.

چکیده:

دین اسلام در ابعاد مختلف زندگی انسان برنامه و اصول هایی را مطرح کرده است یکی از این اصول ها شامل برنامه ریزی و طراحی شهری است منظر شهری یکی از عناصر اصلی شهر است که عوامل مانندی فرهنگ  ،خاطره ،هویت ، ویژگی های فردی ،تاریخی و ابعاد بصری در منظر شهری تاثیر گذار است. در بین جلوه های گوناگون هنر معماری ایران ،مسجد و حسینیه باظاهری ساده و طراوت بر پایه اصولی مشخص و بنیادین نهادینه شده است ؛مسجد اولین بنای طراحی شده شهر اسلامی است ، درشهرهای کهن اسلامی واژه شهر زمانی اختصاص داده میشد که در آن محل مسجدجامع ساخته میشد مسجد ها معمولا در طول بازار یا در نزدیکی به آنها ساخته شده بود . این کاربری ها ،ضمن ارائه نظم به ساختار شهر  بلکه  هویت به آن شهر می بخشید ،اما متاسفانه در شهرهای معاصر ایرانی به واسطه حضور خودرو، ارمغان آن هویت خودرو محور این شهرها است، ساختار آنها در نظم هندسی خلاصه شده است و فاقد هویت ساختار شهرهای سنتی اسلامی است.هدف از این پژوهش بررسی و تاثیر عامل تاثیر گذار مسجد و حسینیه در شکل گیری شهرهای ایرانی است و پرسش هایی که در این پژوهش مطرح میشوند عبارتنداز: ۱. .مسجد و حسینیه ها چگونه بر سازماندهی و شکل گیری ساختار شهر تاثیر دارد.۲. عوامل تعیین کننده در شکل گیری ساختار شهر اسلامی چه هستند؟در این پژوهش از روش توصیفی و تحلیلی استفاده شده و روش جمع آوری اطلاعات پژوهش کتابخانه ای بوده است.و در نهایت یافته های این پژوهش موید این مطلب است که کاربری های مسجد و حسینیه به عنوان عنصر شاخص شکل گیری منظر معنوی شهر ایرانی بوده و بر ساختار شهرها برای رسیدن به یک الگوی مناسب در طراحی منظر شهری از اهمیت به سزایی برخوردار است.

واژه‌های کلیدی: منظر شهر، مسجد ، بازار ، اسلام ، فرهنگ                                                          

دانلود فایل مقاله