آینده‌پژوهی در صنعت هوا و فضا: چالش‌ها، روندها و فرصت‌ها – علیرضا محمودی فرد

طبق گزارش فرا اقتصاد بین الملل، یکی از صنایع پرهزینه و تاثیرگذار علی‌الخصوص در بحث تبلیغات، صنعت هوا و فضا می‌باشد.

مقدمه

صنعت هوا و فضا در دهه‌های اخیر با پیشرفت‌های فناوری، تغییرات اقلیمی و افزایش تقاضا برای خدمات فضایی با چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی مواجه است. با توجه به چشم‌اندازهای پیشرفته در این حوزه، آینده‌پژوهی در صنعت هوا و فضا به‌منظور تحلیل و شناسایی روندها و پیشرفت‌های کلیدی از اهمیت بالایی برخوردار است. این یادداشت به بررسی وضعیت کنونی، روندهای جاری، چالش‌ها و فرصت‌های آتی در صنعت هوا و فضا می‌پردازد.

وضعیت کنونی صنعت هوا و فضا

1. افزایش سرمایه‌گذاری در فضا

در سال‌های اخیر، با ورود شرکت‌های نوپا به عرصه فناوری فضایی، سرمایه‌گذاری در این صنعت به‌شدت افزایش یافته است. شرکت‌هایی مانند اسپیس‌ایکس، آمازون و ویرجین گالاکتیک، به نوآوری و کاهش هزینه‌ها پرداخته‌اند (Smith, 2021).

2. تحقیقات فضایی و اکتشافات جدید

تحقیقات در زمینه اکتشافات فضایی، به‌ویژه در سیارات دیگر و سفرهای انسان به مریخ، در حال افزایش است. اتحادیه‌های بین‌المللی مانند ناسا وESA  (آژانس فضایی اروپا) پروژه‌هایی را برای ارسال فضانوردان به مریخ و برقراری پایگاه‌های دائمی در ماه آغاز کرده‌اند (Harrison et al., 2020).

روندهای کلیدی

1. تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر صنعت

تغییرات اقلیمی و نگرانی‌های مربوط به تأثیرات محیطی پروازهای هوایی و فضایی به افزایش تحقیقات در زمینه فناوری‌های سبز و پایدار در این صنعت منجر شده است (González et al., 2019) توسعه هواپیماهای برقی و یا استفاده از سوخت‌های پایدار به یکی از اولویت‌های اصلی صنعت تبدیل شده است.

2. دیجیتال‌سازی و استفاده از داده‌های کلان

فناوری‌های دیجیتال و تجزیه و تحلیل داده‌های کلان (Big Data) در صنایع هوا و فضا به‌کار گرفته می‌شوند تا کارایی سیستم‌ها و عملیات را بهینه سازند؛ این فناوری‌ها به پیش‌بینی مشکلات، کاهش هزینه‌ها و بهبود ایمنی کمک می‌کنند (Chin et al., 2021).

3. افزایش توجه به امنیت سایبری

به‌عنوان یکی از چالش‌های کلیدی دنیای امروز، امنیت سایبری در صنعت هوا و فضا بیش از پیش اهمیت یافته است. حملات سایبری می‌تواند بر عملیات ایمن و کارآمد این صنعت تأثیرگذار باشد، بنابراین توجه به تأمین امنیت اطلاعات و زیرساخت‌ها بسیار ضروری است (Gritsenko et al., 2020).

چالش‌ها

1. هزینه‌های بالای توسعه

توسعه فناوری‌های نوین در صنعت هوا و فضا نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان و زمان‌بر است؛ این مسأله می‌تواند مانع از پیشرفت سریع در نوآوری شود و به تأخیر در عرضه خدمات جدید منجر گردد (Wang et al., 2021).

2. بحران نیروی کار

با افزایش پیچیدگی فناوری‌ها، نیاز به نیروی کار متخصص در زمینه‌های مهندسی، علم داده و فناوری اطلاعات بیشتر از پیش احساس می‌شود. کمبود مهارت و تقاضای بالا برای نیروی متخصص می‌تواند به چالش بزرگی در آینده تبدیل شود (Cavalli et al., 2022).

فرصت‌ها

1. توسعه فناوری‌های نوین

فرصتی برای توسعه فناوری‌های جدید مانند هواپیماهای برقی، فضاپیماهای قابل استفاده مجدد و اتوماسیون در صنعت وجود دارد. این نوآوری‌ها می‌توانند به کاهش هزینه‌ها و بهبود عملکرد کمک کنند (James et al., 2023).

2. همکاری‌های بین‌المللی

توسعه پروژه‌های مشترک و همکاری‌های بین‌المللی در زمینه تحقیقات فضایی و فناوری‌های جدید می‌تواند به تبادل دانش و تجربه و تسریع در پیشرفت‌های صنعتی کمک کند (Kendall et al., 2021).

3. کاربردهای فضایی در زندگی روزمره

استفاده از فناوری‌های فضایی در زندگی روزمره، از جمله ارتباطات، ناوبری و پیش‌بینی وضعیت آب و هوا، به یکی از ارکان زندگی مدرن تبدیل شده است؛ این موضوع می‌تواند به افزایش تقاضا برای خدمات فضایی و نوآوری‌های مرتبط منجر شود (Ryu et al., 2020).

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

صنعت هوا و فضا با چالش‌ها و فرصت‌های قابل توجهی رو به رو است. افزایش سرمایه‌گذاری، پیشرفت در فناوری‌های دیجیتال و توجه به مسائل محیطی و امنیتی می‌تواند به شکل‌گیری آینده‌ای پایدار و نوین در این صنعت منجر شود. برای موفقیت در این صنعت، نیاز به همکاری‌های بین‌المللی، تحقیقات مستمر و توسعه نیروی انسانی متخصص است.

با تنظیم: علیرضا محمودی فرد – مدرس کنترل خطی دردانشگاه و مشاور مدیرعامل در امور فناوری اطلاعات و ارتباطات شرکت فناوری و مهندسی پرتو صنعت طلایی