اهمیت مشاوره تحصیلی – علیرضا محمودی فرد

رسانه فرا اقتصاد بین الملل – مشاوره تحصیلی یکی از ارکان کلیدی در زمینه آموزش و پرورش است که به دانش‌آموزان و دانشجویان در دستیابی به اهداف تحصیلی و رشد شخصی کمک می‌کند. این خدمات نه تنها به هدایت تحصیلی مربوط می‌شود، بلکه به شناسایی و رسیدگی به مسائل روان‌شناختی و عاطفی دانش‌آموزان نیز مرتبط است.

1. ارتقاء عملکرد تحصیلی

۱.۱. راهنمایی در انتخاب دوره‌ها

مشاوره تحصیلی به دانش‌آموزان این امکان را می‌دهد که در انتخاب دوره‌ها و رشته‌های تحصیلی مناسب بر اساس علایق و توانایی‌های خود راهنمایی شوند. شناسایی توانایی‌ها و تأثیر آن بر انتخاب‌های تحصیلی می‌تواند به افزایش موفقیت تحصیلی کمک کند (Gordon, 2001).

۱.۲. مدیریت زمان و استرس

یکی از چالش‌های بزرگ دانش‌آموزان و دانشجویان، مدیریت زمان و تحمل استرس تحصیلی است. مشاوران تحصیلی با ارائه راهکارهای مؤثر در مدیریت زمان و تکنیک‌های کاهش استرس، می‌توانند به دانش‌آموزان کمک کنند تا با فشارهای تحصیلی به‌خوبی مقابله کنند (Beutler et al., 2002).

2. حمایت عاطفی و روان‌شناختی

۲.۱. شناسایی مشکلات عاطفی

مشاوران تحصیلی نقش مهمی در شناسایی مشکلات عاطفی و روان‌شناختی دانش‌آموزان دارند. توجه به مسائل روان‌شناختی و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی موجب می‌شود که مشاوران بتوانند به ارائه برنامه‌های حمایتی و مشاوره‌ای که متناسب با نیازهای فردی دانش‌آموزان است، بپردازند (Linder & Harris, 2010).

۲.۲. ایجاد فضای امن

مشاوره تحصیلی فضایی امن برای دانش‌آموزان ایجاد می‌کند تا بتوانند به‌راحتی در مورد نگرانی‌ها و چالش‌های خود صحبت کنند. این ارتباط نزدیک می‌تواند باعث افزایش اعتماد به نفس و بهبود سلامت روانی دانش‌آموزان شود (Winston & Sandor, 2000).

3. کاهش نرخ ترک تحصیل

۳.۱. شناسایی و رفع موانع

تحقیقات نشان داده‌اند که خدمات مشاوره تحصیلی می‌توانند به کاهش نرخ ترک تحصیل کمک کنند. مشاوران با شناسایی موانع تحصیلی و ارائه راهکارهای مؤثر برای غلبه بر آن‌ها، به دانش‌آموزان کمک می‌کنند تا در مسیر تحصیل خود باقی بمانند (Dimmitt et al., 2008).

۳.۲. ارتقاء انگیزه و تعهد

وجود یک مشاور تحصیلی که دانش‌آموزان را در تحقق اهدافشان همراهی کند، می‌تواند به افزایش انگیزه و تعهد آنان به تحصیل کمک کند. مشاوران می‌توانند با ارائه حمایت‌های فردی و گروهی، به دانش‌آموزان کمک کنند تا در مسیر تحصیلی خود با اعتماد به نفس ادامه دهند (Santiago et al., 2015).

4. توسعه مهارت‌های شغلی و حرفه‌ای

۴.۱. آماده‌سازی برای بازار کار

مشاوره تحصیلی می‌تواند دانش‌آموزان را برای ورود به بازار کار آماده کند. این خدمات شامل راهنمایی در زمینه تجربه‌های کاری، مهارت‌های ارتباطی و مدیریتی، و انتخاب مسیرهای شغلی متناسب با علایق و توانمندی‌هاست (Niles & Harris-Bowlsbey, 2016).

۴.۲. برنامه‌ریزی طولانی‌مدت

مشاوره تحصیلی به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی‌های بلندمدت برای تحصیلات و حرفه خود انجام دهند. این برنامه‌ریزی شامل شناسایی فرصت‌های تحصیلی و شغلی آینده و تعیین مراحل لازم برای دستیابی به آن‌ها می‌شود (Gordon, 2001).

نتیجه‌گیری

اهمیت مشاوره تحصیلی در دنیای آموزش و پرورش به‌هیچ‌وجه قابل انکار نیست. این خدمات نه‌تنها عملکرد تحصیلی را بهبود می‌بخشند، بلکه به شناسایی و حمایت از نیازهای عاطفی و روان‌شناختی دانش‌آموزان نیز کمک می‌کنند. از سوی دیگر، مشاوره تحصیلی به کاهش نرخ ترک تحصیل و بهبود انگیزه و تعهد دانش‌آموزان به تحصیل و همچنین آماده‌سازی آن‌ها برای ورود به بازار کار می‌انجامد. به‌طور کلی، خدمات مشاوره تحصیلی ابزاری کلیدی برای تحقق اهداف تحصیلی و شخصی هر دانش‌آموز محسوب می‌شود.

تنظیم‌گر: علیرضا محمودی فرد – مشاور ارشد مدیر در امور توسعه و مدیریت منابع در کانون تحقیق و توسعه واحدهای تولیدی، تجاری و خدماتی