مدل نقش رفتار در استراتژی منابع انسانی – علیرضا محمودی فرد

به گزارش فرا اقتصاد بین الملل، رفتارهای کارکنان به عنوان یکی از عوامل کلیدی در موفقیت سازمان‌ها شناخته می‌شود. در سال‌های اخیر، توانایی سازمان‌ها در مدیریت و به‌کارگیری رفتارهای کارکنان در راستای اهداف استراتژیک آن‌ها مورد توجه فوق‌العاده‌ای قرار گرفته است. مدل‌های رفتار در استراتژی منابع انسانی به مدیران کمک می‌کنند تا با شناسایی، ارزیابی و بهبود رفتارهای مؤثر، به نتایج مطلوب‌تری دست یابند.

مفهوم مدل رفتار در منابع انسانی

مدل رفتار در منابع انسانی بر بستر تعاملات اجتماعی و روابط انسانی بنا شده است. این مدل به بررسی این می‌پردازد که چگونه رفتارهای کارکنان تحت‌تأثیر سیاست‌های منابع انسانی و فرهنگ سازمانی شکل می‌گیرد و در نهایت بر عملکرد سازمان تأثیر می‌گذارد (Boxall & Purcell, 2016).

اجزای مدل رفتار در استراتژی منابع انسانی

فرهنگ سازمانی: فرهنگ سازمانی به‌عنوان هسته مدل رفتار، بر روی نوع رفتارهای مورد انتظار و ارزش‌های سازمان تأثیر می‌گذارد (Schein, 2010)؛ به‌عنوان مثال، فرهنگی که نوآوری و همکاری را ترویج می‌کند، احتمالاً رفتارهای مثبت‌تری در میان کارکنان ایجاد خواهد کرد.

رهبری و مدیریت: نوع رهبری و نحوه ارتباط مدیران با کارکنان می‌تواند تأثیر عمیقی بر رفتارها داشته باشد. رهبری تحول‌آفرین باعث می‌شود که کارکنان به مشارکت و توسعه فردی بیشتر ترغیب شوند (Bass & Avolio, 1994).

سیستم‌های پاداش و تشویق: سیستم‌های پاداش به کارکنان انگیزه می‌دهند تا رفتارهای مثبت را انجام دهند. پاداش‌ها و مزایا باید مرتبط با رفتارهایی باشند که سازمان می‌خواهد ترویج کند (Lawler, 1990).

آموزش و توسعه: برنامه‌های آموزشی و توسعه‌ای می‌توانند بر رفتار کارکنان تأثیر بگذارند. با آموزش مهارت‌ها و بهبود فرآیندهای یادگیری، کارکنان قادر به بهبود رفتارهای خود خواهند بود (Noe, 2017).

تأثیر رفتار بر عملکرد سازمان

مدل رفتار در استراتژی منابع انسانی نه تنها بر رفتار فردی بلکه بر عملکرد کلی سازمان نیز تأثیرگذار است. تحقیقات نشان داده‌اند که سازمان‌هایی که به رفتار کارکنان توجه مثبت دارند، دارای عملکرد بالاتر، نوآوری بیشتر و رضایت مشتری بالاتری هستند (Harter et al., 2002).

چالش‌ها و موانع

مقاومت در برابر تغییر: برخی سازمان‌ها ممکن است در برابر تغییرات رفتاری مقاومت کنند. این موضوع می‌تواند ناشی از فرهنگ کنونی سازمان یا فقدان اعتماد به نفس در کارکنان باشد (Kotter, 1996).

کمبود منابع: عدم تخصیص منابع کافی به آموزش و توسعه توانایی‌های کارکنان می‌تواند مانع از اجرای موفق مدل رفتار شود (Cascio, 2003).

عدم هم‌راستایی بین سیاست‌ها و رفتارها: در برخی موارد، عدم هم‌راستایی بین سیاست‌های منابع انسانی و رفتارهای واقعی می‌تواند منجر به بی‌اعتمادی کارکنان شود (Kahn, 1990).

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

مدل رفتار در استراتژی منابع انسانی نقش مهمی در ایجاد فرهنگ مثبت و متعهد در سازمان‌ها دارد. با شناسایی و بهبود رفتارهای کارکنان، سازمان‌ها می‌توانند به بهره‌وری بالاتر و نتایج بهتری دست یابند؛ در نتیجه، سرمایه‌گذاری در بهبود رفتارهای کارکنان از طریق سیستم‌های مدیریت منابع انسانی، نه تنها برای سازمان، بلکه برای کارکنان نیز سودمند است.

تنظیم: علیرضا محمودی فرد – مشاور مدیرعامل در امور فناوری اطلاعات و ارتباطات شرکت فناوری و مهندسی پرتو صنعت طلایی