سکوت سازمانی و مباحث اخلاق حرفه‌ای – علیرضا محمودی فرد

فرا اقتصاد بین الملل | سکوت در محیط کار به معنای عدم ابراز نظر، احساس یا اطلاعات در مورد مسائل یا وقایع جاری در سازمان است. این پدیده می‌تواند به دلایل متعددی از جمله ترس از عواقب منفی، نبود فضای امن برای بیان نظرات، یا فرهنگ سازمانی ساکت بر آید. از منظر اخلاق حرفه‌ای، سکوت می‌تواند اثرات قابل توجهی بر عملکرد فردی و سازمانی داشته باشد. این یادداشت به بررسی ابعاد مختلف سکوت در اخلاق حرفه‌ای، علل و پیامدهای آن می‌پردازد.

1. تعریف سکوت در محیط کار

سکوت در محیط کار به معنای خودداری از بیان نگرانی‌ها، انتقادات، یا پیشنهادات در مورد مسائل سازمانی یا شغلی است. سکوت می‌تواند در اشکال مختلفی بروز کند، از قبیل عدم گزارش تخلفات مدیریتی، عدم بیان مسائل اخلاقی یا ناهنجاری‌های موجود در سازمان (Morrison & Milliken, 2000).

2. عوامل مؤثر بر سکوت در کار

فرهنگ سازمانی: فرهنگی که به عدم ابراز نظرات و انتقادات تشویق می‌کند، می‌تواند به سکوت در کارکنان منجر شود. اگر سازمان‌ها محیطی ایجاد کنند که در آن انتقاد و نظرات فروتنانه انتظار نرود، کارکنان ترجیح می‌دهند سکوت کنند (Ashford, Sutcliffe, & Manz, 2009).

ترس از عواقب: یکی از دلایل اصلی سکوت، ترس از عواقب منفی است. کارکنان ممکن است نگران این باشند که اگر نظر یا نگرانی خود را بیان کنند، به طرز غیرعادلانه‌ای با آنها برخورد شود یا شغل خود را از دست بدهند (Bowie, 2000).

عدم احساس قدرت: اگر کارکنان حس کنند که در تصمیم‌گیری‌های سازمانی نقشی ندارند یا امکان تأثیرگذاری بر تغییرات را ندارند، بیشتر به سکوت روی می‌آورند (Detert & Burris, 2007).

3. پیامدهای سکوت در محیط کار

تأثیر بر عملکرد سازمانی: سکوت می‌تواند منجر به فقدان نوآوری و خلاقیت در سازمان شود. کارکنانی که نظرات خود را ابراز نمی‌کنند، نمی‌توانند به بهبود فرآیندها و افزایش کارایی کمک کنند (Morrison, 2011).

تأثیر بر روابط بین فردی: سکوت می‌تواند به ایجاد فضایی متشنج و دور از اعتماد در سازمان منجر شود. کارکنانی که ترس از بیان نظرات دارند، ممکن است نتوانند روابط مؤثری با همکاران خود برقرار کنند (Edmondson, 1999).

تأثیر بر سلامت روانی: رفتارهایی مانند سکوت می‌توانند بر سلامت روانی کارکنان تأثیر منفی داشته باشند. عدم ابراز احساسات یا نظرات می‌تواند به افزایش استرس و اضطراب منجر شود (Leroy et al., 2010).

4. راهکارهای کاهش سکوت در محیط کار

برای کاهش سکوت و تشویق به ابراز نظرات، سازمان‌ها می‌توانند از استراتژی‌های زیر استفاده کنند:

ایجاد فضای امن: سازمان‌ها باید به ایجاد محیطی امن و حمایتگر توجه کنند که کارکنان احساس کنند می‌توانند نظرات خود را بدون ترس از عواقب بیان کنند (Edmondson, 1999).

تشویق به ابراز نظر: برگزاری جلسات منظم برای بحث و تبادل نظر و تشویق به ابراز نگرانی‌ها می‌تواند به کاهش سکوت کمک کند (Detert & Burris, 2007).

آموزش مهارت‌های ارتباطی: برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی در زمینه مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی می‌تواند به کارکنان کمک کند تا بهتر بتوانند ایده‌ها و نظرات خود را بیان کنند (Morrison, 2014).

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

سکوت در محیط کار می‌تواند به‌طور جدی بر عملکرد فردی و کلی سازمان تأثیر بگذارد. این پدیده با تأثیرات منفی آن بر روحیه کارکنان، نوآوری و روابط بین فردی، به عنوان یک چالش اخلاقی اساسی باید در نظر گرفته شود. با اتخاذ راهکارهای مناسب، سازمان‌ها می‌توانند فضایی را ایجاد کنند که در آن کارکنان با اطمینان از نظرات و احساسات خود دفاع کنند.

تنظیم: علیرضا محمودی فرد – مدرس دروس اخلاق حرفه‌ای و مدیریت منابع انسانی در دانشگاه