یک تحلیل جامع درخصوص اقتصاد ورزش فوتبال – علیرضا محمودی فرد

سرویس اقتصادی رسانه فرا اقتصاد بین الملل / فوتبال به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین ورزش‌های جهان، نه تنها به‌عنوان یک فعالیت تفریحی، بلکه به‌عنوان یک صنعت پردرآمد شناخته می‌شود. برآوردها نشان می‌دهد که صنعت فوتبال، میلیون‌ها شغل ایجاد کرده و بر اقتصاد ملی و محلی، تأثیرات چشم‌گیری دارد. این یادداشت، به بررسی ابعاد اقتصادی فوتبال، تأثیرات آن بر توسعه اقتصادی و چالش‌های پیش روی این صنعت می‌پردازد.

۱. ارزش اقتصادی فوتبال

۱.۱. تأثیر بر تولید ناخالص داخلی

طبق پیش‌بینی‌های یوفا، فوتبال به تنهایی می‌تواند به تولید ناخالص داخلی کشورهای مختلف کمک کند؛ به‌عنوان مثال، گزارش یوفا در سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که لیگ‌های اروپایی حدود ۲۵ میلیارد یورو در سال به اقتصاد اروپا اضافه می‌کنند (UEFA, 2019).

۱.۲. اشتغال‌زایی

فوتبال نه تنها بازیکنان و مربیان را استخدام می‌کند، بلکه مشاغل جانبی چون مدیریت، تبلیغات، رسانه و توریسم را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. برآوردها نشان می‌دهند که هر شغل در فوتبال می‌تواند حداقل ۲ تا ۳ شغل جانبی دیگر ایجاد کند (Siegfried & Zimbalist, 2006).

۲. تأثیرات اجتماعی و فرهنگی

۲.۱. افزایش احساس هویت ملی

فوتبال می‌تواند به تقویت هویت ملی و محلی کمک کند. مسابقات بین‌المللی، توانایی کشورها را در نشان دادن قدرت فرهنگی و اجتماعی خود به نمایش می‌گذارند (Giulianotti, 1999).

۲.۲. تغییرات اجتماعی و سیاست‌گذاری

فوتبال نقش مهمی در سیاست‌ها و برنامه‌های اجتماعی ایفا می‌کند. بسیاری از کشورها از فوتبال به‌عنوان ابزاری برای ترویج صلح و همبستگی اجتماعی استفاده می‌کنند (Spaaij, 2013).

۳. چالش‌های اقتصادی در فوتبال

۳.۱. بدهی‌ها و مالیات

بسیاری از باشگاه‌ها با مشکلات مالی مواجه هستند. بدهی‌های بزرگ و عدم مدیریت مالی مناسب می‌تواند به ورشکستگی باشگاه‌ها منجر شود؛ به‌عنوان مثال، باشگاه آرسنال در سال ۲۰۱۲ با بدهی ۲۳۰ میلیون پوند روبرو بود (Banfield, 2012)؛ یا مثلا باشگاه بارسلونا که چند سالی است پس از بستن قراردادهای هنگفت با بازیکنان خود و شیوع ویروس کرونا، با مشکلات مالی عدیده‌ای مواجه شده است و به‌علت بدهی چند صد میلیون یورویی، حتی مجبور به فروش بخش زیادی از دارایی‌های خود و درآمدهای سال‌های آتی خویش شد.

۳.۲. تاثیرات اقتصاد کلان

شرایط اقتصادی عمومی مانند تورم، بیکاری و تغییرات نرخ ارز می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر درآمدهای باشگاه‌های فوتبال و هزینه‌های تماشاگران داشته باشد.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

فوتبال به‌عنوان یک صنعت بزرگ و چندوجهی، نقش مهمی در اقتصاد جهانی ایفا می‌کند. از جنبه‌های بهبود اقتصادی گرفته تا تأثیرات اجتماعی، این ورزش می‌تواند به‌عنوان یک عامل محرک در توسعه جوامع عمل کند. با این حال، چالش‌های قابل توجهی نیز پیش روی آن قرار دارد که نیاز به مدیریت و سیاست‌گذاری مناسب دارند.

تبیین: علیرضا محمودی فرد – مشاور مدیرعامل در امور فناوری اطلاعات و ارتباطات شرکت فناوری و مهندسی پرتو صنعت طلایی