اقتصاد جهانی در دوران پساکرونا: تحلیل چالش‌ها و فرصت‌ها – علیرضا محمودی فرد

سرویس اقتصادی رسانه فرا اقتصاد بین الملل | پاندمی COVID-19 تأثیر عمیقی بر اقتصاد جهانی گذاشت و نحوه عملکرد کشورها در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را تغییر داد. با وجود اینکه در حال حاضر بسیاری از کشورها در مرحله بازگشت به وضعیت عادی به سر می‌برند، اما شرایط پساکرونا تفاوت‌های زیادی با دوران قبل از پاندمی دارد. این یادداشت به بررسی وضعیت اقتصاد جهانی در دوران پساکرونا، چالش‌ها، فرصت‌ها و تحولات ساختاری می‌پردازد.

وضعیت اقتصادی پساکرونا

رشد اقتصادی و بازگشت به رونق: پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که اقتصاد جهانی پس از کاهش شدید در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، به‌تدریج به رشد خود بازمی‌گردد. طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول (IMF، ۲۰۲۱)، رشد اقتصادی جهانی برای سال ۲۰۲۲ به ۶ درصد پیش‌بینی شده‌است؛ با این حال، این رشد نابرابر خواهد بود و کشورهای در حال توسعه نسبت به کشورهای توسعه‌یافته، با چالش‌های بیشتری روبرو خواهند بود.

افزایش نرخ تورم: یکی از پیامدهای قابل توجه دوران پساکرونا، افزایش نرخ تورم در بسیاری از کشورها است. هزینه‌های بالای زنجیره تأمین و مشکلات به‌وجود آمده براثر اختلالات ناشی از پاندمی، به افزایش قیمت‌ها منجر شده‌است (World Bank, 2022).

تحولات در بازار کار: تغییرات ساختاری در بازار کار، از جمله افزایش دورکاری و تغییر در نوع مشاغل مورد تقاضا، از دیگر ویژگی‌های مهم دوران پساکرونا است؛ این تغییرات نیازمند به‌روزرسانی مهارت‌ها و توانمندی‌های نیروی کار است (McKinsey & Company, 2021).

چالش‌های ناشی از تغییرات اقلیمی: بحران‌های ناشی از تغییرات اقلیمی، علی‌الخصوص در دوران پساکرونا، بیشتر احساس می‌شود. کشورها تحت فشار هستند تا به سمت توسعه پایدار و اقتصاد سبز بروند. این موضوع نه‌تنها برای مقابله با بحران‌های زیست‌محیطی ضروری است بلکه به ایجاد فرصت‌های جدید اقتصادی نیز کمک می‌کند (OECD, 2021).

فرصت‌ها و تحولات ساختاری

تسریع دیجیتالی شدن: یکی از بزرگ‌ترین تحولات دوران پساکرونا، تسریع روند دیجیتالی شدن در صنایع مختلف است؛ این موضوع می‌تواند به بهبود بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها در بسیاری از بخش‌ها منجر شود (Deloitte, 2021).

توجه به بهداشت و سلامت عمومی: پاندمی کرونا توجه جهانی را به نیازهای سیستم‌های بهداشتی و درمانی جلب کرد. کشورهای مختلف در حال سرمایه‌گذاری در این حوزه هستند، تا تاب‌آوری و آماده‌سازی بهتری در مقابل بحران‌های آتی داشته باشند (World Health Organization, 2021).

بازسازی سبز: مفهوم “بازسازی سبز” به‌طور فزاینده‌ای در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی گنجانده می‌شود. دولت‌ها به سمت سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیربنایی کم‌کربن برای مبارزه با تغییرات اقلیمی و ایجاد شغل‌های پایدار گرایش دارند (European Commission, 2020).

پیشرفت در همکاری‌های بین‌المللی: تجربیات حاصل از بحران کرونا بر اهمیت همکاری‌های جهانی تأکید کرده است. کشورهای مختلف به‌ویژه در زمینه بهداشت عمومی، داروسازی و زنجیره‌های تأمین به‌دنبال ایجاد توافقات جدید و همکاری‌های نزدیک‌تر هستند (United Nations, 2021).

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

اقتصاد جهانی در دوران پساکرونا، با چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی روبرو است. اگرچه بازگشت به رشد اقتصادی علی‌رغم مشکلات موجود، قابل توجه است، اما نابرابری‌ها و چالش‌های جدید نیازمند توجه جدی سیاست‌گذاران هستند. استفاده بهینه از فرصت‌های به‌وجود آمده، از جمله دیجیتالی شدن و بازسازی سبز، می‌تواند به ایجاد اقتصاد پایدار و مقاوم در برابر بحران‌های آینده کمک کند.

گردآوری: علیرضا محمودی فرد – سردبیر پایگاه خبری تحلیلی کلام ماندگار