عدم قطعیت‌ها در بورس ایران – علیرضا محمودی فرد

فرا اقتصاد بین الملل | بورس یکی از محل‌هایی است که در اقتصاد نقش بسزایی دارد؛ عدم قطعیت‌هایی در بورس وجود دارد که توجه به آن‌ها حائز اهمیت است.

مقدمه

بورس اوراق بهادار ایران در سال‌های اخیر با نوسانات قابل توجهی مواجه شده است که انعکاسی از عدم قطعیت‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور می‌باشد. این عدم قطعیت‌ها نه تنها بر روی تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران تأثیرگذار است، بلکه می‌تواند به کاهش اعتماد عمومی و در نتیجه افت سرمایه‌گذاری‌ها منجر شود. در این پژوهش، به بررسی انواع عدم قطعیت‌ها در بورس ایران و تأثیر آن‌ها بر عملکرد بازار پرداخته خواهد شد.

1. انواع عدم قطعیت‌ها در بورس ایران

۱.۱. عدم قطعیت‌های اقتصادی

عدم قطعیت‌های اقتصادی مانند نوسان نرخ ارز، تورم و تغییرات در سیاست‌های پولی و مالی می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر بازار بورس داشته باشد؛ به‌عنوان مثال، افزایش نرخ تورم به کاهش قدرت خرید و در نتیجه افت تقاضا برای سهام منجر می‌شود (Zarifian & Ghodsi, 2020).

۱.۲. عدم قطعیت‌های سیاسی

وضعیت سیاسی ایران به‌شدت بر بورس تأثیرگذار است. بی‌ثباتی‌های سیاسی، مانند تحریم‌ها و بحران‌های سیاسی داخلی، موجب کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و نوسانات شدید در بازار می‌شود (Behboudi & Adhami, 2021). طبق تحلیل‌های صورت گرفته، سرمایه‌گذاران بیشتر به اخبار و رویدادهای سیاسی توجه می‌کنند و این امر می‌تواند منجر به واکنش‌های سریع و غیرمتعارف در بازار شود.

۱.۳. عدم قطعیت‌های اجتماعی

تغییرات اجتماعی و مسائل مربوط به نارضایتی‌های عمومی نیز می‌تواند بر بورس تأثیر بگذارد. تجمعات و اعتراضات اجتماعی ممکن است به عدم ثبات اقتصادی و کاهش فعالیّت‌های بازار مالی منجر شود (Amiri & Ebrahimi, 2022).

2. تأثیر عدم قطعیت‌ها بر بازار بورس

۲.۱. نوسانات قیمت سهام

عدم قطعیت‌ها موجب نوسانات شدید در قیمت سهام می‌شود. بر اساس مطالعات انجام شده، سرمایه‌گذاران به‌دلیل نگرانی از تأثیرات منفی پیش‌بینی نشده، تمایل به فروش سهام خود در زمان افزایش عدم قطعیت دارند که این موضوع به‌نوبه خود می‌تواند قیمت‌ها را تحت فشار قرار دهد (Javadi & Mirzaei, 2021).

۲.۲. کاهش حجم معاملات

عدم قطعیت‌های اقتصادی و سیاسی می‌تواند منجر به کاهش حجم معاملات در بازار بورس شود. هنگامی که سرمایه‌گذاران نسبت به آینده بازار نگرانی دارند، از فعالیت‌های تجاری خود کاسته و این موضوع باعث کاهش نقدینگی در بازار می‌شود (Naghavi & Khodadadi, 2020).

3. مدیریت عدم قطعیت‌ها

برای کاهش اثرات منفی عدم قطعیت‌ها بر بورس ایران، اتخاذ تدابیر مناسب ضروری است. دولت و سیاست‌گذاران باید با ارائه یک فضای اقتصادی پایدار و شفاف، اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کنند. بهبود اطلاعات و شفافیت در بازار، می‌تواند به کاهش عدم قطعیت‌ها کمک نماید و زمینه‌ساز توسعه پایدار بورس شود.

4. نتیجه‌گیری

عدم قطعیت‌ها در بورس ایران، به‌دلایل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به‌طور قابل توجهی بر عملکرد بازار تأثیر می‌گذارد. برای ارتقاء عملکرد بورس و جذب سرمایه‌های جدید، ضروری است که شرایط بی‌ثباتی کاهش یابد و رویکردهای مدیریتی مؤثری در زمینه کاهش این عدم قطعیت‌ها اتخاذ شود.

گردآوری: علیرضا محمودی فرد – مشاور مرکز در امور فروش و توسعه صادرات در مرکز تحقیقاتی و عملیاتی توسعه تجارت فروش و صادرات