آینده‌پژوهی در صنعت الکترونیک – علیرضا محمودی فرد

طبق گزارش فرا اقتصاد بین الملل، یکی از مهم‌ترین صنایع جهان، صنعت عظیم الکترونیک است که به‌جهت اهمیت زیاد آن، همواره رصد می‌شود.

مقدمه

صنعت الکترونیک به‌عنوان یکی از ارکان اصلی فناوری‌های امروزی، همواره در حال تحول و تغییر است. با پیشرفت‌های سریع در فناوری و تغییرات نیازهای بازار، آینده این صنعت به‌شدت تحت‌تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. این یادداشت به بررسی روندها، چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی صنعت الکترونیک در آینده می‌پردازد.

روندهای کلیدی

– فناوری‌های نیمه‌هادی

کوچک‌سازی و بهینه‌سازی: با پیشرفت در تکنولوژی تولید نیمه‌هادی‌ها، انتظار می‌رود که اندازه تراشه‌های الکترونیکی، همچنان کاهش یابد و محققان و طراحان به کارایی بیشتری دست یابند. فناوری‌های جدید مانند لیتوگرافی EUV می‌تواند در این زمینه نقش مهمی ایفا کند.

– اینترنت اشیاء (IoT)

اتصال گسترده‌ و هوشمند: با گسترش IoT، انتظار می‌رود که میلیاردها دستگاه به هم متصل شوند و داده‌های عظیمی تولید کنند؛ این امر به تجزیه و تحلیل داده‌ها و بهینه‌سازی فرآیندها و خدمات در صنایع مختلف کمک خواهد کرد.

– فناوری ۵G و ارتباطات بی‌سیم

سرعت بالا و تأخیر کم: با توسعه و پیاده‌سازی فناوری ۵G ، ارتباطات بی‌سیم، بهبود خواهد یافت و این موضوع به تحول در محصولات و خدمات الکترونیک کمک می‌کند. ۵G به‌ویژه در کاربردهای خودران و IoT نقش حیاتی خواهد داشت.

– فناوری‌های هوش مصنوعی

ادغام هوش مصنوعی در طراحی و تولید: تاثیرگذاری هوش مصنوعی در تام عرصه‌ها امروزه غیر قابل انکار است؛ هوش مصنوعی توانسته است بهینه‌سازی و تولید هوشمند را تسهیل کند؛ همچنین، استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین در پردازش داده‌ها و تحلیل رفتار مصرف‌کنندگان به شرکت‌ها کمک می‌کند تا محصولات بهتری ارائه دهند.

– پایداری و فناوری سبز

توجه به محیط‌زیست: در صنعت الکترونیک، افزایش توجه به مسائل زیست‌محیطی و پایداری موجب شده است تا فناوری‌های سبز و مواد بازیافتی، مورد توجه قرار گیرند؛ این روند می‌تواند به کاهش اثرات زیست‌محیطی این صنعت کمک کند.

چالش‌ها

– زنجیره تأمین

نقص‌ها و بحران‌ها: زنجیره تأمین جهانی در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی روبرو شده است. بحران‌های جهانی مانند همه‌گیری بیماری COVID-19، نیاز به بازنگری در زنجیره‌های تأمین و افزایش تنوع منابع تأمین را به‌وجود آورده است.

– رقابت بین‌المللی

جدال فناوری: با افزایش رقابت بین شرکت‌های بزرگ فناوری در سطح جهانی، شرکت‌های کوچک‌تر برای بقا باید نوآوری‌های خاصی را ارائه دهند و به تولید محصولات با کیفیت بالا و با قیمت مناسب بپردازند. نوآوری و خلاقیت در این زمینه و همچنین توجه به خواسته‌های مشتری در درجه اول، رمز موفقیت شرکت‌ها و سازمان‌ها شده است.

– امنیت سایبری

تهدیدات جدی: امنیت علی‌الخصوص در محیط اینترنت، مساله مهمی است که نمی‌توان از آن گذشت. با افزایش تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت و ظهور IoT، نگرانی‌ها درباره امنیت سایبری، بیشتر شده است. نیاز به فناوری‌های پیشرفته برای محافظت از داده‌ها و اطلاعات شخصی، در حال افزایش است.

– تغییرات سریع در فناوری

عدم پیش‌بینی و تطابق: سرعت تغییرات فناوری می‌تواند برای شرکت‌ها چالش‌هایی به همراه داشته باشد. شرکت‌ها باید به‌طور مداوم در حال به روزرسانی و نوآوری باشند تا بتوانند رقابت را حفظ کنند. رقابت در این دوران برای بسیاری از سازمان‌ها چندان ساده نیست؛ نیاز به تلاش جدی و کار علمی و مبتنی‌بر دانش وجود دارد؛ همچنین باید دائما مشتریان را رصد کرد تا بتوان طبق خواسته‌های آن‌ها پیش رفت. بازار هم عدم قطعیت‌های زیادی دارد و محیط پرتلاطمی را در بسیاری از بازارها شاهد هستیم؛ رقابت در چنین محیط و شرایطی، برای اغلب سازمان‌ها، پرچالش و دشوار است.

فرصت‌ها

– تحقیقات و توسعه (R&D)

سرمایه‌گذاری در نوآوری: سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه می‌تواند شرکت‌ها را قادر سازد تا فناوری‌های جدید و کاربردهای نوین را کشف کرده و به بازار عرضه کنند. هر چقدر هر سازمانی روی بحث تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری کند، می‌تواند آورده‌هایی به مراتب بیشتر را به‌دست آورد؛ تفاوت بسیاری از شرکت‌های برند و بزرگ جهانی با سایر شرکت‌ها، در اغلب موارد در همین بخش تحقیق و توسعه است؛ به‌عنوان مثال، شرکت‌های ژاپنی، سرمایه‌گذاری بزرگی روی تحقیق و توسعه می‌کنند و نتیجه‌ی آن را هم به‌وضوح می‌بینند.

– بازارهای نوظهور

فرصت‌های جدید در بازار: با رشد جمعیت و نیازهای جدید در کشورهای در حال توسعه، بازارهای جدیدی برای محصولات الکترونیکی ظهور می‌کنند که می‌توانند منبعی از فرصت‌های تجاری باشند. توجه به این بازارها می‌تواند موجب یافتن راه‌های جدید برای موفقیت شود.

– همکاری و اتحادهای استراتژیک

ایجاد همکاری‌های بین‌المللی: با توجه به نیاز به تخصص‌های مختلف در توسعه فناوری‌های جدید، تشکیل اتحادهای استراتژیک بین شرکت‌ها می‌تواند به ایجاد محصولات نوآورانه و تقویت بازار کمک کند. همواره می‌توان گفت که طی همکاری‌های بین‌المللی، شانس اینکه خروجی‌های بهتری حاصل شود، بیشتر است، در صورتی که تمامی طرف‌ها صادقانه به مساله ورود کرده باشند.

نتیجه‌گیری

مسلما صنعت الکترونیک با چالش‌ها و فرصت‌های فراوانی مواجه است که می‌تواند آینده آن را شکل دهد. توجه به روندهای نوین و پذیرش تغییرات، کلید موفقیت در این حوزه است. شرکت‌ها باید بتوانند خود را با تغییرات سریع هماهنگ کنند و در کنار آن، به پایداری، امنیت و برخی مسائل دیگر توجه کنند. با توجه به پیشرفت‌های فناوری، انتظار می‌رود که این صنعت توانایی‌های جدیدی را کشف کرده و به بهبود کیفیت زندگی کاربران و مشتریان کمک کند.

علیرضا محمودی فرد – مشاور مرکز در امور فروش و توسعه صادرات در مرکز تحقیقاتی و عملیاتی توسعه تجارت فروش و صادرات